☙ Chrześcijaństwo a wegetarianizm


Niniejsza publikacja została opracowana przez Chrześcijańskie Towarzystwo Wegetariańskie (Christian Vegetarian Association), międzynarodową grupę chrześcijan, którzy uważają, że wegetariański sposób odżywiania się jest korzystny dla zdrowia, jest ocaleniem dla zwierząt, chroni środowisko naturalne, zawiera wszystkie potrzebne składniki odżywcze, pomaga w rozwiązaniu problemu głodu na świecie. Ponadto uważamy, że gdyby Jezus żył dzisiaj na ziemi, to najprawdopodobniej byłby wegetarianinem.

GŁÓD

Jezus nauczał: “Bo byłem głodny, a daliście mi jeść” (Mat. 25:35). “Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili”. (Mat. 25:40).

Podczas gdy 10 milionów ludzi umiera corocznie z głodu, a prawie miliard ludzi cierpi z powodu niedożywienia, 37% światowego plonu zbóż przeznacza się na paszę dla zwierząt hodowlanych. W Stanach Zjednoczonych odsetek ten wynosi 66%. Karmiąc bydło zbożem, tracimy 90% białek roślinnych, 99% węglowodanów i 100% błonnika. Kiedy weźmiemy pod uwagę, że z niespełna 1/2 hektara ziemi uprawnej można wyprodukować około 20 ton ziemniaków, 15 ton marchwi, 25 ton pomidorów lub 125 kilogramów wołowiny – zaczniemy mieć pojęcie o skali marnotrawstwa nieodłącznie związanego z produkcją mięsa.

Aby wyprodukować 1 kilogram mięsa, potrzeba około 10 kilogramów białka roślinnego, którym można by nakarmić ludzi. Przyczyną głodu na świecie nie jest brak żywności, lecz to, że w bogatych krajach Zachodu zużywa się zbyt dużo światowych zasobów żywności do nakarmienia zbyt dużej liczby zwierząt hodowlanych. Na całym świecie jest obecnie 3 razy więcej zwierząt hodowlanych niż ludzi. Zwierzęta hodowlane codziennie zjadają góry żywności – żywności, której brakuje do nakarmienia ludzi! Z obszaru ziemi uprawnej wielkości 5 boisk futbolowych (10 hektarów) można uzyskać wystarczająco: soi, aby nakarmić nią 61 ludzi; zboża, aby nakarmić nim 24 ludzi; kukurydzy, aby nakarmić nią 10 ludzi; mięsa, aby nakarmić nim 2 ludzi.

ZDROWIE 

Apostoł Paweł napisał, że nasze ciało jest świątynią Ducha Świętego (1 Kor. 6:19), dlatego powinniśmy dbać o nasze ciało, które podarował nam Bóg. Amerykańskie Towarzystwo Dietetyczne (American Dietetic Association) dowiodło na podstawie analizy literatury naukowej, że ludzie stosujący wegetariański sposób odżywiania się wykazują mniejsze ryzyko zachorowania na choroby serca, raka płuc i okrężnicy, cukrzycę, choroby nerek, arteriosklerozę, nadciśnienie, otyłość. W odróżnieniu od opartej głównie na produktach roślinnych diecie śródziemnomorskiej jaką odżywiał się Jezus, współczesny sposób odżywiana się ludzi Zachodu (obfitujący w produkty zwierzęce) stwarza liczne zagrożenia.

Na przykład pestycydy i dioksyny, które kumulują się w zwierzęcym tłuszczu, są zjadane przez konsumentów mięsa i mogą zwiększyć ryzyko zachorowania na raka. Natomiast ludzie często jadający ryby, mogą mieć wysoki poziom rtęci we krwi oraz innych szkodliwych substancji. Na fermach stosuje się intensywne metody hodowli, aby zwierzęta szybko rosły i przybierały na wadze, a przy tym miały ograniczoną przestrzeń do życia i mało się ruszały; ich mięso zazwyczaj obfituje w tłuszcze nasycone, które podnoszą poziom cholesterolu u konsumentów mięsa, zwiększając w ten sposób ryzyko choroby serca. Oprócz antybiotyków, zwierzętom fermowym często podaje się hormony, by stymulować powiększanie masy mięśniowej – proceder szkodliwy dla zdrowia konsumentów, jak również objawiający się kalectwem u zwierząt. Rutynowe stosowanie antybiotyków przeciwko infekcjom pojawiającym się w zagrodach wypełnionych zestresowanymi zwierzętami, przyczynia się do powstawania niebezpiecznych mutacji bakterii. Ponadto, szybka i wysoko wydajna linia produkcyjna w zakładach mięsnych przyczynia się do rozprzestrzeniania się wirusów.

Szacuje się, że co roku wskutek zatruć pokarmowych choruje 76 milionów Amerykanów, a 5 tysięcy z nich umiera. Ponad 85% zatruć pokarmowych u ludzi powoduje zainfekowana żywność pochodzenia zwierzęcego. Dzieje się tak dlatego, że wirusy i bakterie znajdujące się w mięsie są bardziej przystosowane do infekowania ludzkich organizmów niż drobnoustroje znajdujące się w produktach roślinnych. Pojawia się też coraz większa ilość nowych chorób, którymi możemy się zarazić od zwierząt.

EKOLOGIA

W Księdze Rodzaju 2:15, Bóg pouczył Adama, aby “uprawiał” i “doglądał” Edenu. Dbałość i troska o Boże Stworzenie powinna być więc naszym obowiązkiem.

Osoby odżywiające się typowo mięsną dietą zużywają 14 razy więcej wody i 20 razy więcej energii niż wegetarianie. W rzeczywistości, obecne wykorzystywanie ziemi, wody i energii powoduje szybkie wyczerpywanie się tych zasobów naturalnych, co będzie zagrażać ludziom żyjącym w XXI wieku. Już około 40% światowych zasobów ziem uprawnych uległo poważnej degradacji. W rzeczywistości, hodowla inwentarza żywego jest bardziej destruktywna dla środowiska naturalnego niż jakakolwiek inna działalność człowieka. Niszczenie dzikiej przyrody, skażenie wód gruntowych, zanieczyszczenie rzek i jezior, kwaśne deszcze, destrukcja warstwy ozonowej, wycinanie lasów tropikalnych, erozja gleb, rozszerzające się pustynie – hodowla zwierząt i produkcja mięsa jest często główną przyczyną tych problemów.

ZWIERZĘTA

Jezus powiedział, że Bóg żywi ptaki latające w powietrzu (Mat. 6:26) i nie zapomina o wróblach (Łuk. 12:6). Pisma Hebrajskie zabraniają niehumanitarnego zabijania lub znęcania się nad zwierzętami jucznymi i pociągowymi. (Księga Wyjścia 23:5; Księga Powtórzonego Prawa 22:6-7, 25:4). Tymczasem, w Stanach Zjednoczonych dosłownie całą żywność pochodzenia zwierzęcego uzyskuje się metodą intensywnej produkcji fermowej. Corocznie zarzyna się prawie dziesięć miliardów zwierząt (tj. milion zwierząt na godzinę), a liczba zwierząt wodnych zabijanych na pożywienie jest znacznie większa. Zwierzęta hodowlane odczuwają ból i cierpią wskutek: nadmiernego zagęszczenia hodowli, odseparowania ich od naturalnego środowiska (co zaburza ich naturalne instynkty), amputacji i okaleczeń bez znieczulenia (np. obcinanie końcówek dziobów, obcinanie rogów i ogonów, znakowanie, kolczykowanie, wyrywanie zębów), jak również chorób i dolegliwości będących skutkiem intensywnych metod hodowli fermowej. Około 75% bydła w USA karmi się paszą “wzbogaconą” przetworzonymi częściami martwych zwierząt. Powszechne jest także używanie zwierzęcych odchodów do produkcji paszy.
Ubój zwierząt zwykle związany jest ze strachem, bólem i cierpieniem zarzynanych zwierząt. Natomiast osobniki zbyt chore, stare i słabe, by mogły iść o własnych siłach, są siłą zaciągane do rzeźni, co przysparza im dodatkowego bólu i cierpienia.

Rybołówstwo i polowania są również nieodłącznie związane z okrucieństwem. Ryby łowione na haczyk cierpią, podobnie jak stworzenia wodne ginące w sieciach rybackich; zwierzęta zabijane przez myśliwych często giną powoli od ran postrzałowych.

Czy Biblia popiera wegetarianizm?

Biblia wspomina o diecie bezmięsnej jako o idealnym sposobie odżywiania się i dieta taka odpowiada podstawowym wartościom biblijnym. Bóg widział, że w Edenie wszystko jest “bardzo dobre”, gdy tylko dał – zarówno ludziom jak i zwierzętom – pokarm wegetariański (Księga Rodzaju 1:29-31). Kilka proroctw, na przykład Izajasza 11:6-9, zapowiada powrót do wegetariańskiego świata, gdzie wilk, jagnię, lew, krowa, niedźwiedź, wąż, małe dziecko – wszyscy będą żyli ze sobą w pokoju. Chrześcijanie będący wegetarianami uważają, że powinniśmy dążyć do świata żyjącego w harmonii – taką wizję świata miał Izajasz. Powinniśmy spróbować żyć zgodnie z tym, co nauczał nas Jezus w modlitwie: “Niech przyjdzie królestwo Twoje; niech Twoja wola spełnia się na ziemi, tak jak i w niebie”. (Mat. 6:10).

Czy Bóg stworzył zwierzęta dla ludzi, aby mogli je wykorzystywać?

Uważamy, że “panowanie” Adama nad zwierzętami (Księga Rodzaju 1:26, 28) nie jest przyzwoleniem na ich zabijanie, gdyż Bóg zaraz po tym zaleca wegetariańskie pożywienie (1:29-30) w świecie, w którym Bóg widział, że wszystko co uczynił, było “bardzo dobre” (1:31). W Księdze Rodzaju 2:18-19 jest napisane: “Potem Pan Bóg rzekł: ‘Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam; uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc’” i Bóg następnie stworzył zwierzęta. Ten werset wskazuje, że zwierzęta zostały stworzone jako towarzysze i pomocnicy Adama, a nie jego pożywienie. Bóg obdarzył świnie, bydło, owce i wszystkie inne zwierzęta ich własną naturą i potrzebami, które stają się widoczne i oczywiste, gdy zwierzętom tym daje się możliwość przebywania w ich naturalnym środowisku. Na przykład, świnie są istotami ciekawymi otoczenia, mają silne więzi społeczne i są podobno bardziej inteligentne niż koty czy psy, a w wielu przypadkach wykazują większą inteligencję od małp. Podobnie, kurczaki cieszą się z przebywania w swoim towarzystwie, lubią się bawić, kąpać w piasku i z pasją rozgrzebywać ziemię w poszukiwaniu pożywienia. Jezus porównał swoją miłość do nas, do miłości, z jaką kwoka przygarnia pisklęta pod swoje skrzydła (Łuk. 13:34).

Dlaczego Noe dostał od Boga pozwolenie na jedzenie mięsa? (Księga Rodzaju 9:2-4)

Wszystkie rośliny zostały zniszczone przez Potop, więc Noe miał niewielki wybór pożywienia. Co ważne, werset ten nie nakazuje jedzenia mięsa, ani też nie mówi o jedzeniu mięsa jako o Bożym ideale. Być może jedzenie mięsa było pewnym ustępstwem. Faktycznie jednak, to ludzka niegodziwość i złe usposobienie doprowadziły do Potopu (Księga Rodzaju 6:5, 13). W czasach biblijnych jak i obecnie, ludzie powinni starać się żyć zgodnie z najwyższymi standardami Bożymi. Jezus powiedział: “Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski”. (Mat. 5:48).

Czy Bóg troszczy się o zwierzęta?

W Księdze Przysłów 12:10 jest napisane: “Prawy uznaje potrzeby swych bydląt, a serce nieprawych okrutne”, natomiast Księga Psalmów 145:9 przypomina nam, że “Pan jest dobry dla wszystkich i Jego miłosierdzie ogarnia wszystkie Jego dzieła”.
Biblia ukazuje troskę Boga o zwierzęta (Mat. 10:29, 12:11-12, 18:12-14) i zabrania okrucieństwa (Księga Powtórzonego Prawa 22:10, 25:4). Co ważne, Bóg zawarł po Potopie arkę przymierza, zawierając ją pięć razy z ludźmi i ze zwierzętami.
W szabat wszystkie żywe stworzenia zasługują na odpoczynek (Księga Wyjścia 20:10; Księga Powtórzonego Prawa 5:14). Biblia zwraca się do zwierząt, aby wychwalały imię Pana (Księga Psalmów 148:7-10, 150:6), wymienia zwierzęta obecne w nowym stworzeniu świata (Księga Izajasza 65:25; Apokalipsa św. Jana 5:13) i potwierdza, że Bóg dba o zwierzęta (Księga Psalmów 36:6; List do Efezjan 1:10; List do Kolosan 1:20). Zwierzęta i ludzie czekają na Boga, by dał im pokarm (Księga Psalmów 104:27-31, 147:9; Mat. 6:26; Łuk. 12:6) oraz wyzwolenie (Księga Jonasza 3:7-9; List do Rzymian 8:18-23).

Czy wegetarianie jednakowo traktują życie ludzi i zwierząt?

Wegetariański sposób odżywiania jest korzystny dla ludzi, zwierząt oraz środowiska naturalnego i jest wyrazem szacunku do całego Stworzenia. Jezus powiedział: “Czyż nie sprzedają pięciu wróbli za dwa asy? A przecież żaden z nich nie jest zapomniany w oczach Bożych. (...) Nie bójcie się: jesteście ważniejsi niż wiele wróbli”. (Łuk. 12:6-7). Wersety te mówią, że chociaż Bóg ceni ludzi bardziej niż zwierzęta, to przecież troszczy się On o wszystkie stworzenia. W rzeczywistości, przymierze Boga (Księga Rodzaju 9:9-10) we wszystkich pięciu przypadkach, zostało zawarte ze wszystkimi istotami, nie tylko z ludźmi.

A co z ofiarami ze zwierząt?

Biblia oznajmia, że Bóg zaakceptował ofiary ze zwierząt. Jakkolwiek, kilka późniejszych proroctw zakwestionowało te ofiary, podkreślając, że Bóg woli prawowitość. Obecnie, ofiary ze zwierząt nie są ani konieczne, ani potrzebne z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze, św. Paweł zachęcał do samo-poświęcenia, pisząc “A zatem proszę was, bracia, przez miłosierdzie Boże, abyście dali ciała swoje na ofiarę żywą, świętą, Bogu przyjemną, jako wyraz waszej rozumnej służby Bożej”. (List do Rzymian 12:1). Po drugie, tradycyjne interpretacje śmierci Jezusa potwierdzają, że przez wzgląd na Niego, ofiary ze zwierząt nie są już dłużej potrzebne. Chrześcijanie, będąc duchowo odnowieni w Chrystusie, mogą wzorować się na Nim przez przyjęcie postawy pełnej miłości do całego Stworzenia. W istocie, Jezus dwukrotnie przytaczał słowa z Księgi Ozeasza: “Chcę raczej miłosierdzia niż ofiary”. (Mat. 9:13, 12:7).

Czy Jezus jadł mięso?

Uważamy, że obecnie traktuje się zwierzęta w sposób, który jest zaprzeczeniem Bożej miłości do nich. Cokolwiek Chrystus jadał, jego sposób odżywiana się 2 tysiące lat temu w społeczności rybaków śródziemnomorskich nie wskazuje nam, co chrześcijanie powinni jadać dzisiaj. Podobnie, sposób ubierania się Jezusa nie wskazuje nam jak powinniśmy się ubierać dzisiaj. Zostaliśmy pobłogosławieni wszelką obfitością i różnorodnością zdrowych, smacznych i dostępnych nam produktów roślinnych, zupełnie jak w Edenie.

A co, jeśli chodzi o Dzieje Apostolskie 10:13, 11:7, w których św. Piotr zostaje poinstruowany, by “zabijać i jeść” wszystkie stworzenia?

Fragment ten nie koniecznie jest dosłownym nakazem spożywania mięsa. Św. Piotr rozmyślając nad znaczeniem tego widzenia, doszedł do wniosku, że powinien nauczać pogan Ewangelii (Dzieje Apostolskie 10:28, 11:18). Cokolwiek oznaczałby ten fragment, nie zaleca on konsumowania mięsa w dzisiejszych czasach.

A co z Pierwszym Listem do Tymoteusza (4:4), który mówi, że “wszystko, co Bóg stworzył, jest dobre”?

Prawie 2 tysiące lat temu, św. Paweł zaakceptował spożywanie wszelkich pokarmów przyjmowanych z wdzięcznością. (zob. także Pierwszy List do Koryntian 10:25). Aczkolwiek, współczesne hodowle fermowe są wynalazkiem ludzi i oddziaływają destruktywnie na ludzi, zwierzęta i środowisko naturalne. Skoro możemy dziękować Bogu za możliwość spożywania posiłków, to możemy także dziękować Bogu za dostarczanie nam smacznego pożywienia wegetariańskiego.
W rzeczywistości, dla wielu chrześcijan będących wegetarianami, każdy ich posiłek stanowi przypomnienie Bożej łaski i dobroci. Każdy wegetariański posiłek przypomina nam o proroctwie Izajasza, że nadejdzie czas, gdy wszelkie stworzenia znów będą żyć ze sobą w harmonii i zgodzie, podobnie jak w Edenie.

Czy wegetarianie są “słabi w wierze” (List do Rzymian 14:1)?

Św. Paweł napisał do Rzymian, że “drugi, słaby, jada tylko jarzyny” (14:2). W owym czasie Żydzi zostali wypędzeni z Rzymu i koszerni rzeźnicy mogli zostać aresztowani. Nie będąc w stanie uzyskać koszernego mięsa, wielu Żydów powstrzymywało się całkowicie od jedzenia mięsa, z obawy przed zjedzeniem mięsa, które było ofiarowane pogańskim bożkom. Św. Paweł utrzymywał, że jedzenie mięsa, nawet jeśli było ofiarowane bożkom, nie miało związku z duchowością, z czego nie zdawali sobie sprawy tzw. “słabi”. Św. Paweł powiedział, że spożywający mięso nie powinni gardzić tymi, którzy go nie jadają, i odwrotnie (14:3), lecz to nie sprawia, że jedzenie mięsa jest etycznie neutralne. Ponieważ jedzenie mięsa powoduje niepotrzebne cierpienia, chrześcijanie będący wegetarianami uważają, że skoro mają wolny wybór, to spożywanie mięsa nie jest wyborem właściwym.

Czy jedzenie mięsa jest grzeszne?

Według kryteriów biblijnych, jedzenie mięsa nie jest jednoznacznie grzeszne. Na przestrzeni dziejów, mięso było pożywieniem dla wielu ludzi. Jednak Biblia zachęca nas do podążania drogą Jezusa, która jest drogą miłości i współczucia. Św. Jakub Apostoł dostrzega to i pisze: “Kto zaś umie dobrze czynić, a nie czyni, grzeszy.” (List św. Jakuba Apostoła 4:17).

Jak wielu chrześcijan było wegetarianami?

Całkiem sporo wczesnych chrześcijan było wegetarianami, w tym ojcowie kościoła i jego pierwsi święci, np. Klemens z Aleksandrii, Tertulian, Orygenes, św. Jan Chryzostom, św. Bazyli. Obecnie, zwolennikami wegetarianizmu są np. Adwentyści Dnia Siódmego i wiele różnych grup chrześcijańskich w Anglii i Stanach Zjednoczonych. Sławnymi chrześcijanami i wegetarianami byli np.: Lew Tołstoj, dr Albert Schweitzer (laureat Pokojowej Nagrody Nobla), Ellen G.White (założycielka Adwentystów Dnia Siódmego).

Czy przepisy prawa nie zapewniają dobrego traktowania zwierząt hodowlanych?


W niektórych krajach, takich jak Stany Zjednoczone, rutynowe czynności praktykowane na fermach hodowlanych są całkowicie wyłączone spod wszelkiej legislacji. Na przykład okaleczanie ciała, które uznano by za przestępstwo znęcania się nad zwierzętami, gdyby dotyczyło psów czy kotów, jest całkowicie legalne, jeśli dotyczy świń czy kurczaków. Przepisy prawa odnośnie “humanitarnego zabijania” w rzeźniach są zbyt ogólnikowe i z reguły nikt się nimi nie przejmuje podczas uboju świń, bydła czy owiec; natomiast zabijanie drobiu jest całkowicie wyłączone spod prawa.
Działania zmierzające do poprawy warunków panujących na fermach są zapewne godne uznania, jednak z wielu względów (np. po to, by nie płacić innym za robienie rzeczy, których sami byśmy nie chcieli robić) czujemy się zobowiązani, aby być wegetarianami.
A co się stanie z ludźmi, których źródłem utrzymania jest hodowla zwierząt?
Przemiana świata na wegetariański, jeśli do niej dojdzie, przypuszczalnie nie dokona się nagle i nie zaskoczy hodowców z dnia na dzień, pozbawiając ich pracy – oni w międzyczasie po prostu podejmą inną pracę.

Skoro zwierzęta zjadają się nawzajem, co jest złego w tym, że ludzie jedzą zwierzęta?


Chrześcijanie nie powinni postępować według prawa dżungli (gdzie “siła stanowi prawo”), lecz powinni naśladować Chrystusa – być współczujący, łaskawi i szanować Boże Stworzenie.

Czy natura nie uczyniła człowieka mięsożernym?

Wprawdzie istoty ludzkie mogą trawić mięso, to jednak nasza anatomia jest bardziej podobna do anatomii istot roślinożernych niż mięsożernych. Na przykład: podobnie jak istoty roślinożerne (ale w przeciwieństwie do mięsożernych), nasze jelita są długie i złożone (zamiast krótkich i prostych); nasze wnętrzności są 10-11 razy dłuższe od naszego ciała (a nie 3-6 razy dłuższe); nasza ślina zawiera enzymy trawienne (w przeciwieństwie do mięsożerców); nasze zęby są podobne do zębów roślinożerców – np. nasze kły są krótkie i tępe (a nie długie, ostre i zakrzywione). Miliony wegetarian żyjących obecnie na całym świecie mogą być przykładem, że ludzie nie muszą jeść mięsa.

Jak można obchodzić święta nie jedząc mięsa?

Wegetarianie mogą obchodzić święta w całej ich pełni, bez konieczności spożywania zwierząt. W wielu książkach kucharskich można znaleźć dużo smacznych potraw wegetariańskich – zarówno szybkich i prostych, jak i bardziej złożonych i wykwintnych.

---

Skoro dieta oparta na produktach roślinnych jest korzystna dla ludzi, zwierząt i środowiska naturalnego, to będąc chrześcijanami umocnionymi obecnością Ducha Świętego, powinniśmy być wierni nauce Jezusa i żyć zgodnie z naszymi prawdziwymi wartościami; współczujący i miłosierny chrześcijanin powinien przestać jeść mięso. W rzeczywistości, każdy może stosować tę dietę, niezależnie od wieku i charakteru wykonywanej pracy. Powinniśmy także z miłością i współczuciem pokazywać naszym współwyznawcom w Chrystusie, że nasz smaczny i pożywny pokarm wegetariański jest środkiem do wyższego, duchowego celu.

Ogród Eden, doskonały świat Boga, był wegetariański (Księga Rodzaju 1:29-30). Ten idealny, nie oparty na przemocy i wykorzystywaniu świat, Bóg nazywa “dobrym” (Księga Rodzaju 1:31). Potem nastaje czas wieloletniego upadku ludzkości, kiedy to ludzie wszczynają wojny, handlują niewolnikami, zjadają zwierzęta i popełniają wiele innych odrażających czynów. Jednak proroctwa mówią nam, że Królestwo Pokoju będzie pozbawione przemocy i będzie wegetariańskie; nawet “pantera z koźlęciem razem leżeć będą, cielę i lew paść się będą społem” (Księga Izajasza 11). Jezus jest Królem Pokoju, który zapoczątkowuje nową erę pozbawioną przemocy. Skoro my, chrześcijanie, modlimy się tak, jak nauczał nas Jezus: “Bądź wola Twoja, jako w Niebie tak i na ziemi”, to słowa te powinny spowodować zmianę naszego życia, abyśmy mogli podejmować miłosierne decyzje i współczujące wybory w życiu, na tyle, na ile jest to możliwe. W niebie nie ma ferm przemysłowych ani rzeźni.

Nauki Jezusa to przesłanie miłości i współczucia, tymczasem nie znajdziemy ani krzty miłości i współczucia w rzeźniach i fermach przemysłowych, gdzie miliardy zwierząt żyją uwięzione w nienaturalnych warunkach, czekając na brutalną, krwawą śmierć. Jezus nauczał nas życzliwości, dobroci, łaskawości, współczucia i miłości wobec wszystkich Bożych stworzeń.

Wszystkie zwierzęta, jakie stworzył Bóg, odczuwają ból i cierpienie. Tymczasem, na fermach hodowlanych zwierzętom odcina się rogi, ogonki, końcówki dziobów; boleśnie znakuje i kolczykuje bez znieczulenia. Aby zmniejszać koszty produkcji, stłacza się je razem na możliwie jak najmniejszej powierzchni. Wskutek manipulacji genetycznych, wiele zwierząt cierpi kalectwo i ma zdeformowane kończyny lub złamane kości, gdyż ich nogi nie mogą poradzić sobie z ich naukowo ulepszonymi ciałami. W końcu zawozi się je, stłoczone razem w brudnych ciężarówkach, bez jedzenia i picia, na zatrważającą, okrutną śmierć.

Wegetariański sposób odżywiania się jest korzystny dla naszego zdrowia i jest również ocaleniem dla zwierząt. Pamiętajmy – wszystko, co uczyniliśmy jednemu z tych braci Jego najmniejszych, Jemu uczyniliśmy.

---

WITAMINY, SKŁADNIKI ODŻYWCZE I MINERALNE

Wszystkie potrzebne nam witaminy, składniki odżywcze i mineralne możemy znaleźć w zdrowej, urozmaiconej diecie wegetariańskiej.

BIAŁKA
Wielu naukowców udowodniło zależność między nadmierną konsumpcją białka zwierzęcego a występowaniem: chorób nowotworowych, schorzeń układu krążenia, nadciśnienia, chorób reumatycznych, osteoporozy i otyłości. Nasz organizm nie potrzebuje tyle białka, ile nam przez lata wmawiali dietetycy. Obowiązujące tabele zalecają spożywanie 56 g białka dziennie, a jego zbędny nadmiar jest dla organizmu obciążeniem i niewykorzystanym balastem. Białko nie jest najwartościowszym z pokarmów – równie wartościowe są witaminy, sole mineralne, kwasy tłuszczowe, węglowodany. Roślinne źródła białka to: zboża z pełnego przemiału, warzywa, produkty strączkowe, kiełki, nasiona i orzechy. Kiełki, soja i produkty sojowe są szczególnie bogate w białko – zawierają od 1,5 do 2,5 razy więcej białka niż mięso i 3 razy tyle, co jajka.

WĘGLOWODANY
Głównym źródłem energii dla organizmu człowieka są węglowodany, mogące mieć postać cukrów, skrobi i błonnika. Najcenniejsze są te, które znajdują się w warzywach korzeniowych (na przykład: seler, marchew, ziemniak, burak itp.); ponadto węglowodany można znaleźć w pieczywie, kaszach, makaronach, świeżych owocach i ich sokach.

TŁUSZCZE
Tłuszcze są dla organizmu nieodzowne, lecz mogą być również niebezpieczne, zwłaszcza nasycone kwasy tłuszczowe obecne w tłuszczach zwierzęcych. Jednym z głównych składników tłuszczu zwierzęcego jest cholesterol; występuje on tylko w produktach pochodzenia zwierzęcego, a zwłaszcza w mięsie, żółtku jaj i produktach mlecznych. Gdy w naszym ciele zbierze się zbyt dużo tłuszczów, w końcu niektóre znich trafią do wątroby i zazwyczaj stanową podstawową przyczynę problemów wątrobowych. Nadmiar tłuszczu, głównie nasyconego, gromadzi się także wewnątrz i na zewnątrz: nerek, śledziony, trzustki i narządów rozrodczych. Wszystkie potrzebne nam tłuszcze możemy znaleźć w postaci naturalnej w produktach wegetariańskich, takich jak: orzechy, nasiona oleiste, pestki.

WITAMINY
Organizm człowieka nie potrafi wytwarzać witamin niezbędnych do zaspokajania jego potrzeb, dlatego konieczna jest obecność tych substancji w pożywieniu. Niedobory witamin, jak również ich nadmiar, mogą być przyczyną chorób. Wszystkie potrzebne nam witaminy możemy znaleźć w produktach wegetariańskich:

Witamina A – warzywa i owoce o intensywnym żółtym lub pomarańczowym zabarwieniu lub ciemnozielonych liściach (szczaw, marchew, dynia, pietruszka, szpinak, brokuł, morela suszona, brzoskwinia, melon, mango).
Witamina D – marchew, kozieradka, margaryny wzbogacane, grzyby jadalne (występują w nich głównie w postaci prowitamin, które przekształcają się we właściwą witaminę pod wpływem słońca).
Witamina E – oleje jadalne tłoczone na zimno, margaryny, zarodki i chleb z razowej mąki, kiełki pszenicy, orzechy, brokuły, seler, jadalne pestki owoców, pokrzywa, mięta, nasturcja.
Witamina F – oleje (lniany, sezamowy), oliwa z oliwek, kiełki pszenicy, nasiona lnu i słonecznika, orzeszki ziemne, soja.
Witamina B1 – ekstrakt drożdżowy, zarodki pszenne, orzechy, otręby, mąka sojowa, proso, mąka owsiana, mąka pszenno-razowa, mąka żytnia, wzbogacane zbożowe płatki śniadaniowe, ziemniaki, nasiona roślin strączkowych.
Witamina B2 – migdały, zarodki pszenne, pieczarki, proso, otręby, mąka sojowa, pietruszka, mąka żytnia, brokuły, mleko, jogurt, wzbogacane zbożowe płatki śniadaniowe.
Witamina B3 – nasiona roślin strączkowych, ziemniaki, wzbogacane zbożowe płatki śniadaniowe, orzechy, ekstrakt drożdżowy, otręby, zarodki pszenne, mąka pszenna razowa, brzoskwinie suszone, morele suszone, daktyle, pieczarki, chleb pszenny razowy, bób, proso, mąka sojowa.
Witamina B6 – otręby, ekstrakt drożdżowy, zarodki pszenne, orzechy, mąka sojowa, banany, mąka pszenna razowa, awokado, mąka żytnia, rodzynki, brukselka, śliwki suszone, kalafior.
Witamina B12 – drożdże, mleko sojowe, tempeh (produkt ze sfermentowanej soi), pewne rodzaje glonów morskich (np. spirulina pacifica); kiełki pszenicy i ciecierzycy, żywokost.
Kwas foliowy – drożdże, zarodki pszenne, płatki śniadaniowe, chleb, otręby, szpinak, brokuły, orzechy ziemne, brukselka, migdały, kapusta, mąka żytnia, groch, orzechy laskowe, awokado.
Witamina C – owoce róży, czerwona papryka, czarne porzeczki, natka pietruszki, szczaw, cytryny, truskawki, pomarańcze, grejpfruty, brokuły, rzodkiewki, maliny, szpinak, kapusta.
Witamina P – kasza gryczana, owoce dzikiej róży, porzeczki, bez czarny, fiołek trójbarwny, lipa drobnolistna, głóg, pomarańcze, winogrona, natka pietruszki, sałata, papryka oraz wszelkie zielone części roślin.
Witamina K – warzywa zielonolistne (zwłaszcza: kapusta, brokuły, brukselka, szpinak), pomidory, dzika róża, produkty zbożowe, pokrzywa, glony.
Kwas Pantotenowy – suszone owoce, orzechy, drożdże, otręby, produkty zbożowe z pełnego przemiału, kapusta biała, szpinak, dynia, ogórki, pomidory, rośliny strączkowe, poziomki.
Witamina H – masło orzechowe, produkty wzbogacane (np. ekstrakty drożdżowe, suche drożdże piwne), grzyby, kalafior, pomidor.

SKŁADNIKI MINERALNE
Oprócz witamin, w naszej codziennej diecie powinny znaleźć się także składniki mineralne. Niektórych potrzebujemy stosunkowo dużo (ponad 50 miligramów na kilogram wagi ciała) i te nazywamy makroelementami – należą do nich między innymi: potas, wapń, sód, fosfor i magnez. Innych potrzeba znacznie mniej, a niezbędne dawki liczy się często w mikrogramach – to tzw. mikroelementy (pierwiastki śladowe), do których zaliczamy m.in.: chrom, cynk, żelazo, fluor, jod, selen, mangan, kobalt i miedź. Wszystkie potrzebne nam składniki mineralne możemy znaleźć w produktach wegetariańskich:
Wapń – ziarno sezamu, szpinak, pietruszka, figi suszone, migdały, rzeżucha wodna, mąka sojowa, orzechy, cytryny, brokuły, jarmuż, fasola.
Żelazo – otręby, zarodki pszenne, pietruszka, mąka sojowa, brzoskwinie suszone, proso, drożdże, figi suszone, mąka owsiana, morele suszone, szpinak, mąka pszenna razowa, ekstrakt drożdżowy.
Sód – sól kuchenna, a także wysoko sodowe wody mineralne.
Potas – pomidory, ziemniaki, zielone warzywa, cytrusy, banany, melony, ekstrakt drożdżowy, suszone morele i brzoskwinie, mąka sojowa, otręby, pietruszka, figi, zarodki pszenne, śliwki suszone, migdały, rodzynki, orzechy brazylijskie.
Magnez – otręby, orzechy, zarodki pszenne, migdały, mąka sojowa, proso, mąka pszenna razowa, mąka owsiana, pszenny chleb razowy, groch włoski, fasola perłowa, morele suszone, szpinak.
Fosfor – ziarna zbóż, orzechy i nasiona.
Cynk – otręby, orzechy, migdały, pszenna mąka razowa, mąka owsiana i żytnia.
Jod – glony, warzywa (zwłaszcza cebula i rzeżucha, jeśli jod znajduje się w glebie), wiśnie, czereśnie, orzechy i nierafinowane oleje. (Uwaga: surowa kapusta i buraki utrudniają wchłanianie jodu).
Kobalt – glony.
Mangan – herbata, żurawina, pieprz, mąka sojowa.
Miedź – zielenina, groch, fasola.
Selen – kiełki pszenicy, otręby, kukurydza, czosnek, cebula, pomidory, grzyby.
Chrom – kiełki pszenicy, drożdże piwne, mąka kukurydziana, chleb razowy.

Fluor – herbata (zwłaszcza chińska), kiełki pszenicy, a także woda fluorowana i pasta do zębów. Nadmiar fluoru może być dla nas szkodliwy, dlatego np. należy unikać pasty do zębów zawierającej fluor. (A pro po zębów, bardzo szkodliwa dla naszego zdrowia jest rtęć zawarta w wypełnieniach z amalgamatu starego typu, które zatruwają organizm oparami rtęci).



Powyższy tekst stanowi fragment, całość znajduje się TUTAJ.
Christian Vegetarian Association
www.ChristianVeg.com 
CVA@ChristianVeg.com
Tłumaczenie: Roman Rupowski

---

Warto zmierzać do harmonii i zrównoważonego wykorzystywania zasobów Ziemi, tak aby przynosiły one pożytek nie tylko ludziom, ale całemu stworzeniu. Warto zadać sobie pytanie, czy zabijanie zwierząt na masową, niespotykaną nigdy w historii skalę ma jakiekolwiek uzasadnienie, skoro Ziemia obfituje w plony, które są w stanie dostarczyć nam niezbędnych składników  odżywczych i mineralnych w przyswajalnych dla ludzkiego organizmu formach.  Czy warto zabijać zwierzęta, gdy Ziemia oferuje nam całe swoje bogactwo smaków i kolorów?